Certificaten maken nog niet duurzaam

(artikel gepubliceerd op 26 oktober 2012 op NU.nl Zakelijk)

MKB-ondernemers die investeren in duurzaamheid zien graag dat hun investering iets oplevert. Niet alleen financieel, maar ook op het gebied van marketing en communicatie. Een MVO-certificaat lijkt voor hen een ideale keuze. Kijk eens hoe duurzaam mijn bedrijf is!

Dit is de ondernemer niet kwalijk te nemen. Zorgelijk is dat de echte stappen om een bedrijf te verduurzamen door deze marktbeweging worden tegengehouden. Want draagt een MVO-certificaat daadwerkelijk bij aan een duurzame bedrijfsvoering?

Duurzaamheid en certificaten

Duurzaamheid gaat om het maken van een veerkrachtige maatschappij en bedrijven die in eigen middelen kunnen voorzien en daarmee eerlijk omgaan. Iets dat veerkrachtig is, is ook flexibel. Het beweegt mee met zijn tijd, past zich snel aan bij veranderingen en anticipeert op de toekomst.

Certificaten meten dat aanpassingsvermogen niet en zijn genoodzaakt om altijd een klein onderdeel te meten van de veelheid aan aspecten die relevant zijn voor duurzaamheid. Ondernemers krijgen zo een vertekend beeld van wat duurzaamheid is en hoe daar mee om te gaan.

Duurzaamheid als strategie

Duurzaamheid komt met name tot uitdrukking in de strategie van een bedrijf en heeft door de jaren heen haar positieve effect. Het begint dus niet met zaken als energie, afval, biodiversiteit en ethisch handelen, die worden gemeten met een certificaat, maar zij zijn uiteindelijk het resultaat ervan.

Een certificaat kan helpen om resultaten naar buiten toe te communiceren, maar als deze niet gebaseerd zijn op een bredere strategische visie en handelen binnen het bedrijf, zegt en doet een certificaat weinig.
Omdat certificaten alleen de fysieke aspecten meten, komt daar de nadruk op te liggen, terwijl de factoren die niet worden meegenomen geen aandacht krijgen. Wat we zien is dat daardoor juist die factoren voor onverwachte milieuschade, sociale problemen of onstabiliteit in het bedrijf kunnen zorgen.

Omdat ze niet gemeten worden in het certificaat, weet de ondernemer dat niet, en kan een bedrijf met het beste label slecht zijn voor de maatschappij en zomaar geconfronteerd worden met hoge kosten.

Daar zit ook de winst. We zien dat bedrijven die duurzaamheid integreren in hun langetermijnstrategie sterker in de markt staan, met meer gemotiveerde werknemers en innovatiekracht, en minder ziekteverzuim. Dat zijn niet de typische zaken waar duurzaamheidscertificaten over gaan, maar het is wel waar het om draait voor het voortbestaan van de onderneming.

Koplopers

Een MVO-certificaat is dus niet zinloos. De MVO Prestatieladder is een positief voorbeeld. Waar ga ik naar toe met mijn bedrijf?

Het is echter niet goed om duurzaam ondernemen in een hokje te stoppen en af te vinken waar je wel of niet aan voldoet, met als doel een certificaat. Ga integraal aan de slag met duurzaamheid om daadwerkelijk een verschil te maken.

Welke bedrijven in het MKB durven deze stap te zetten en worden koplopers in hun branche op het gebied van duurzaam ondernemen? Zij plukken straks de vruchten.

Roel Vos is mede-oprichter van Duurzaam Groep Nederland en Tom Bosschaert is directeur van Except Integrated Sustainability. Samen werken zij aan een daadkrachtige verduurzaming van MKB-bedrijven.